Na području Zeničko-dobojskog kantona prošle godine je ukupno rođeno 2.884 djece, od čege je 13 bilo mrtvorođeno – potvrdila je Feni rukovodilac Odjela za promociju zdravlja Instituta za zdravlje i sigurnost hrane Zenica Elma Kuduzović.

Kako ističe Kuduzović, zabrinjavajući je podatak o broju novorođene djece, koji je prošle godine prvi put pao ispod 3.000. Stopa mrtvorođene djece unazad nekoliko godina je smanjena.

-Pogotovo je ovaj podatak zabrinjavajući kada uzmemo u obzir činjenicu da je još 2008. godine broj živorođene djece bio viši od 4.000. Od tada natalitet ide silaznom putanjom, a za to mogu biti odgovorni različiti faktori – od socijalne sredine, ekonomske moći stanovništva, stope fertiliteta… – kaže Kuduzović.

Ukupan broj stanovnika na području tog kantona 1991. godine iznosio je 475.431, a 1998. godine 428.870 stanovnika. Od tada je ukupan broj stanovnika praktično u stalnom padu, a najveći pad u zadnjih 10-tak godina bio je 2016. godine, kada je evidentirano 361.031 stanovnik. U toku 2022. evidentirano je 352.114 stanovnika.

Prvi put broj stanovnika ispod 400.000 pao je 2011. godine i te je godine iznosio 399.856. Samo je 2015. godine, kada je evidentirano 396.732, broj stanovnika u 12 općina i gradova tog kantona bio veći nego godinu ranije. Naime, 2014. godine ZDK je imao 387.813 stanovnika.

-Starosna struktura stanovništva odgovara stacionarno-regresivnom tipu (stope nataliteta i mortaliteta se poklapaju, nema prirodnog prirasta; smanjuje se procenat mladoga, a povećava procenat staroga stanovništva što vodi u depopulaciju) i gledajući po opštinama najnepovoljnija je situacija u opštinama Vareš, Usora i Olovo i Breza, a povoljna u opštinama Doboj Jug, Tešanj i Žepče. Ovo je izuzetno važan podatak, jer starosna struktura stanovništva uvjetuje specifičnost zdravstvenih potreba. Ona predstavlja polaznu osnovu za planiranje i programiranje mjera koje je neophodno provoditi u zajednici u cilju optimalnog zadovoljavanja potreba u području zdravstvene zaštite i unapređenja zdravlja u okviru ograničenih resursa – podvlači Kuduzović.

Mortalitet je viši nego prethodne godine, i u nekoliko zadnjih godina ima uzlaznu putanju. Povećanju stope mortaliteta, kako je pojasnila, doprinijela je i pandemija COVID 19. Najnepovoljnija stopa prirodnog priraštaja je u opštinama Vareš, Breza i Olovo, a negativnu stopu ima kanton u cjelini. Natalitet je najpovoljniji u Tešnju, Doboj Jugu i Kaknju.

Broj novorođenih i umrlih unazad nekoliko godina:

– 2011. godine 3.726 novorođenih i 3.216 umrlih;

– 2012. godine 3.737 novorođenih i 3.313 umrlih;

– 2013. godine 3.416 novorođenih i 3.348 umrlih;

– 2014. godine 3.295 novorođenih i 3.224 umrlih;

– 2015. godine 3.371 novorođenih i 3.452 umrlih;

– 2018. godine 3.527 novorođenih i 3.580 umrlih;

– 2019. godine 3.337 novorođenih i 3.640 umrlih;

– 2020. godine 3.259 novorođenih i 4.571 umrlih;

– 2021. godine 3.172 novorođenih i 4.986 umrlih.